Każda przepompownia oprócz zbiornika wyposażona jest także w układ tłoczenia, który opiera się na jednej lub dwóch pompach zatapialnych połączonych z instalacją tłoczną poprzez kolana sprzęgające. Osobno znajduje się urządzenie zasilające-sterujące, które zapewnia automatyczne kontrolowanie pracy pompowni. Sterowanie najczęściej bazuje na sterowniku modułowym z możliwością alternatywnej pracy pomp. Pomiar poziomu ścieków wykorzystuje wyłączniki pływakowe, sondę hydrostatyczną lub dzwon hydrostatyczny.
Przepompownie transportujące ścieki do prawidłowego działania potrzebują właściwie dobranej pompy. Standardowe pompy dostępne są z mocami od 1,4 do 5,5 kW i wykonane z wolnym przelotem. Są też pompy o wyższej mocy. Oferujemy również przepompownie do przepompowania wody opadowej do kanalizacji ogólnospławnej. Są to kompletne zestawy w wersji jedno- lub dwupompowej wraz z urządzeniem sterowniczym i zabezpieczeniem przeciwzalewowym, zasuwą odcinającą i armaturą żeliwa.
Pompa jest to urządzenie, którego zadaniem jest wytworzenie ciśnień pomiędzy wlotem pompy a jej wylotem – inaczej stroną ssawną a tłoczną. Dzięki takiemu działaniu, możliwy jest transport cieczy oraz osadów. Praca urządzenia polega na dostarczeniu siły mechanicznej przez tłok, membranę lub wirnik, celem sprężenia cieczy.
Praca pompy wymaga jej zalania, czyli przestrzeń robocza urządzenia i rurociąg ssawny powinny być wypełnione cieczą. Nie dotyczy to pomp samozasysających i niektórych pomp wyporowych, które są bardzo szczelne a ich praca w układzie pompowym o niewielkiej wysokości ssania, nie wymaga zalania rurociągu ssawnego.
Podstawowe parametry w charakterystyce pomp
- wydajność (Q) – mierzona w objętości przepompowywanej cieczy na jednostkę czasu, w układzie SI wyrażona w metrach sześciennych na sekundę
- wysokość podnoszenia lub maksymalne ciśnienie (H) – mierzone w metrach słupa wody lub w układzie SI w paskalach
- moc (N) – obliczana jako iloczyn wysokości podnoszenia i wydajności, z uwzględnieniem sprawności.
Pompa w miarę możliwości powinna pracować w optymalnym punkcie pracy, co gwarantuje dobre wykorzystanie mocy i długą żywotność. Idealny dobór polega na tym, by rzeczywisty punkt pracy pompy znajdował się w pobliżu punktu pracy dla jej najwyższej sprawności podawanym zwykle na wykresie charakterystyki przez producenta.
Rodzaje pomp – zastosowanie w zależności od potrzeb
Dobór pomp polega na wyborze pompy o parametrach odpowiednich do potrzeb. Pompa powinna tłoczyć objętość cieczy lub osadów odpowiednią do potrzeb (wydajność), gdyż to warunkuje jej efektywne wykorzystanie. Transportowane medium powinno być tłoczone pod stosownym ciśnieniem (wysokość podnoszenia), co zapewnia dostarczenie go do punktu odbioru pod oczekiwanym ciśnieniem. Stąd wniosek, że moc pompy musi być odpowiednio dobrana do pożądanej wydajności i wysokości podnoszenia. Każda pompa ma pewien przedział wydajności i wysokości podnoszenia, w którym może pracować. Jeśli pompuje wodę na maksymalną wysokość, to jej wydajność spadnie i na odwrót. Optymalna wydajność, wysokość podnoszenia i sprawność pomp zależą od rzeczywistych wymogów eksploatacyjnych wynikających ze specyfiki pompowanej cieczy.
Pompy dzielą się na:
- pompy wirowe (przepływowa),
- pompy wyporowe (np. pompy tłokowe).
- strumieniowe
- próżniowe
Pompa wirowa – pompa, w której łopatkowy wirnik zwiększa moment pędu (kręt) cieczy powodując efekt ssania we wlocie i nadwyżkę ciśnienia po stronie tłocznej pompy.
Pompy wirowe dzielą się na:
- pompy wirowe krętne
- pompy wirowe krążeniowe zwane też pompami samozasysającymi.
W pompach wirowych nie jest potrzebne uszczelnienie oddzielające obszar ssawny od tłocznego (w przeciwieństwie do pomp wyporowych).
Zalety pomp wirowych:
- duża wydajność przy stosunkowo niewielkiej wysokości podnoszenia,
- dzięki dużej prędkości obrotowej stosunkowo małe wymiary (mała masa, duża łatwość zabudowy),
- całkowita równomierność ruchu (parametrów pracy) przy ustalonych warunkach pracy,
- możliwość bezpośredniego sprzężenia z szybkoobrotowymi silnikami napędowymi,
- duża trwałość dzięki małej ścieralności części ruchomych,
- zdolność samoregulacji przez samoczynne przystosowanie się do zmieniających się warunków pracy.
Pompa wyporowa, pompa objętościowa – pompa, w której przekazywanie energii mechanicznej w hydrauliczną odbywa się poprzez zmianę rozmiarów (objętości) lub przesunięcie przestrzeni pompy, w której znajduje się ciecz. Odbywa się to za pośrednictwem tłoka (wykonującego ruch posuwisto-zwrotny lub wahadłowy), kół zębatych, śruby, membrany, elastycznych ścian pompy lub specjalnie ukształtowanych przestrzeni.
Teoretyczna charakterystyka pracy pompy (zależność ciśnienia od wydajności) jest linią pionową. W praktyce jest ona lekko odchylona, co spowodowane jest ściśliwością pompowanego płynu, nieszczelnościami pompy, objętościami szkodliwymi w pompie, w których gromadzą się gazy lub następuje szkodliwa zmiana pojemności komory. Wydajność zależy wyłącznie od zmian objętości komory roboczej i częstości cyklów. Charakterystyka pompy wyporowej zależy od jej konstrukcji i w większości wypadków jest cykliczna.
Ze względu na to, że pompa wyporowa ma sztywną charakterystykę (ciśnienie może rosnąć w nieskończoność, gdy płyn nie jest odbierany), w wielu zastosowaniach musi być zabezpieczona przed przeciążeniem, które mogłoby doprowadzić do awarii lub zniszczenia samej pompy, silnika ją napędzającego lub rurociągu tłocznego. Pompy zabezpieczane są przez zawór bezpieczeństwa, inaczej zwany zaworem przelewowym. Zawór ten się otwiera, gdy ciśnienie w rurociągu tłocznym przekracza maksymalne dopuszczalne ciśnienie pracy.
Zalety pomp wyporowych:
- bardzo duża wysokość podnoszenia
- niezmienna wydajność przy zmieniających się warunkach układu
- stosunkowo duża sprawność
- zdolność do samozasysania
- mała wrażliwość na występowanie gazów w pompowanej cieczy
Rodzaje urządzeń do domowej przepompowni ścieków
Na szczęście na rynku są specjalne urządzenia przepompowująco-rozdrabniające, które zapewniają swobodny przepływ ścieków z posesji położonych nawet kilka metrów poniżej szamba czy sieci kanalizacyjnej, a także z urządzeń sanitarnych zlokalizowanych z dala od pionu kanalizacyjnego (miski ustępowej, umywalki, wanny, kabiny prysznicowej, zlewozmywaka). Dzięki temu usytuowanie poszczególnych przyborów sanitarnych w łazience, kuchni czy pralni może być dowolne.
Spośród wszystkich urządzeń mamy do wyboru trzy grupy:
- pomporozdrabniacze odprowadzające zarówno ścieki czarne (zawierające zanieczyszczenia stałe), jak i ścieki szare (czyli brudną wodę) ze wszystkich pomieszczeń w domu;
- urządzenia rozdrabniająco-przepompowujące z nożami tnącymi przystosowane do odprowadzania jedynie ścieków czarnych z jednej miski ustępowej;
- pompy odprowadzające jedynie ścieki szare ze wszystkich sanitariatów w łazience oraz ze zmywarki i pralki.
Jak działają urządzenia przepompowująco-rozdrabniające
Takie urządzenie najpierw rozdrabnia, a następnie przepompowuje ścieki do kanalizacji położonej nawet kilkadziesiąt metrów dalej czy kilka metrów wyżej. Składa się z rozdrabniacza, pompy i zespołu sterującego. Gdy do urządzenia dopłynie (grawitacyjnie) odpowiednia ilość ścieków, włącznik pneumatyczny automatycznie włącza silnik. Następnie noże rozdrabniacza zaczynają ciąć stałe składniki ścieków na drobne elementy. Co ważne, urządzenie radzi sobie z zanieczyszczeniami typu fekalia, papier toaletowy czy ścieki kuchenne. Inne odpadki mogłyby spowodować jego zniszczenie. Wszystko odpompowywane jest następnie do kanalizacji. Niektóre ze zbiorników są wyposażone w sygnalizator wysokiego poziomu ścieków, a także filtr zapobiegający wydzielaniu się brzydkich zapachów. Moc urządzeń rozdrabniająco-przepompowujących waha się od 900 do 1500 W, dla prądu o napięciu 220 V, oraz do 3000 W dla prądu o wartości 400 V.
Bezawaryjna praca pompy – od czego zależy?
Efektywna i bezawaryjna praca pompy zależy przede wszystkim od jej budowy i charakterystyki technicznej – za to odpowiada producent, który stosuje się do odpowiednich norm EN-PN 60335, PN-EN 55014, PN-EN 61000, PN-EN 50366, PN-EN 62233; od instalatora, którego zadaniem jest właściwy dobór urządzenia do pracującej instalacji, a także od prawidłowej eksploatacji pompy, zgodnie z podaną instrukcją użytkowania. Wystarczy zapewnić urządzeniom odpowiednie warunki, aby mogły spełniać swoją funkcję przez wiele lat.
Najlepiej, jeśli urządzenie do naszej domowej przepompowni ścieków dobierze specjalista, który uwzględni ilość ścieków, jakie trzeba przepompować, oraz odległość, na jaką trzeba to zrobić.
Wybierając pompę należy zwrócić uwagę na to, jakie ma być jej przeznaczenie oraz jaki rodzaj cieczy będzie pompować – ścieki szare czy czarne. Należy też zwrócić uwagę na obliczeniowy punkt pracy i mocy pompy, ważna jest całkowita wydajność podnoszenia ścieków. Obliczając ten parametr, bierze się pod uwagę wielkość strat, jakie mogą wystąpić na przewodzie tłocznym, oraz wysokość topograficzną. Trzeba również pamiętać, że zapewnienie minimalnej prędkości przepływu (co najmniej 0,7 m/s) zapobiega powstawaniu osadów i zatykaniu przewodów. Optymalna wydajność pompy pracującej w przydomowej przepompowni ścieków to ok. 2–4 l/s.